Als u niet in de gelegenheid bent zelf te gaan stemmen, kunt u een andere kiezer machtigen. Dit heet stemmen bij volmacht. De persoon die wordt gemachtigd, kan de volmacht stem alleen tegelijkertijd met de eigen stem uitbrengen. Kiezers kunnen geen volmacht verlenen in een stemlokaal.
Onderhandse volmacht
Om een machtiging te geven, gebruikt u het gedeelte van de stempas (achterzijde) dat hiervoor is bestemd. Dit heet een "onderhandse volmacht". U moet de gegevens invullen en u en de gemachtigde moeten beiden tekenen.
Bij het stemmen moet de gemachtigde een (kopie van het) identiteitsbewijs tonen van de volmacht-gever. Dit mag op de dag van de stemming maximaal 5 jaar verlopen zijn. De Rijksoverheid probeert misbruik van kopieën van identiteitsbewijzen tegen te gaan. Mensen die een kopie van hun ID-bewijs maken wordt geadviseerd om het volgende op de kopie te schrijven:
- dat het een kopie is
- voor wie of welk product de kopie bedoeld is
- de datum waarop degene de kopie afgeeft
- de kiezer streept het burgerservice nummer door; in het document, maar ook in de strook nummers onderaan
De voorwaarden voor een onderhandse volmacht
- U kunt als kiezer een andere kiezer, die in dezelfde gemeente als kiezer is geregistreerd, machtigen om voor hem of haar te stemmen.
- Op de achterzijde van de stempas kunt u de naam invullen van degene (gemachtigde) die voor u gaat stemmen. De gemachtigde moet mede ondertekenen.
- De gemachtigde kan iedereen zijn die in Neder-Betuwe woont en ook een stempas heeft ontvangen.
- Dan geeft de kiezer de, in een volmacht bewijs omgezette stempas, aan de gemachtigde.
- Tevens moet de kiezer een kopie van een geldig identiteitsbewijs aan de gemachtigde meegeven. Deze kopie moet de gemachtigde aan de voorzitter van het stembureau laten zien.
- Het overdragen van de in volmacht bewijs omgezette stempas kan tot en met de dag van de stemming.
- Bent u toch in de gelegenheid om zelf te gaan stemmen, dan kan de onderhandse volmacht ingetrokken worden. In dat geval moet u de tot volmacht omgezette stempas terugvragen bij de gemachtigde. Met deze stempas kunt u dan weer stemmen.
Schriftelijke volmacht
Om een schriftelijke volmacht aan te vragen, stuurt u een verzoekschrift naar de burgemeester van de gemeente waar u op de dag van de kandidaatstelling (23 april 2024) ingeschreven stond in de BRP. Dit verzoekschrift moet uiterlijk op 3 juni 2024 door de burgemeester zijn ontvangen. U kunt een schriftelijke volmacht aanvragen met uw DigiD.
Voor het aanvragen van een schriftelijke volmacht is ook een formulier beschikbaar. U kunt via onze website het formulier voor deze aanvraag downloaden (pdf, 29 kB). Het formulier is ook verkrijgbaar in het gemeentehuis.
U en degene die u machtigt vullen allebei een deel van dit formulier in. De gemachtigde hoeft voor deze verkiezing niet in dezelfde gemeente te wonen. De gemachtigde ontvangt bij inwilliging van het verzoek een volmacht bewijs waarmee hij namens u kan stemmen.
De voorwaarden voor een schriftelijke volmacht
- Bij de afdeling Gemeentewinkel, team Verkiezingen, zijn kosteloos formulieren verkrijgbaar voor de verzoekschriften om bij volmacht te mogen stemmen. Deze formulieren zijn ook te downloaden via de website of met DigiD aan te vragen.
- De gemachtigde ontvangt daarna het volmachtsbewijs en hoeft in dat geval geen kopie van uw identiteitsbewijs aan de voorzitter te laten zien.
- Het verzoekschrift moet uiterlijk op 3 juni 2024 door de kiezer worden ingediend bij de burgemeester van de gemeente, waar men op 23 april 2024 als kiezer is geregistreerd.
- Bij inwilliging van het verzoek ontvangt de gemachtigde een volmacht bewijs.
- Een volmachtgever is niet bevoegd de volmacht in te trekken of zelf aan de stemming deel te nemen.
- De gemachtigde kan iedereen zijn die in Nederland woont en ook een stempas heeft ontvangen.
- Het is niet mogelijk om een schriftelijke volmacht in te trekken. Als een volmacht schriftelijk is aangevraagd, wordt de stempas van u (de volmachtgever) namelijk ongeldig verklaard. Hierdoor is het niet langer mogelijk dat u (de volmachtgever) uw stem uitbrengt of een vervangende stempas krijgt.
Maximaal 2 volmachten
De persoon die wordt gemachtigd om voor iemand anders te stemmen (de gemachtigde) mag maximaal 2 volmachten aannemen. Hij kan de volmacht stem alleen tegelijkertijd met zijn eigen stem uitbrengen.
Ronselen
Het initiatief tot het verlenen van een volmacht ligt bij de kiezer en niet bij de gemachtigde. Het is verboden om volmacht stemmen te ronselen (stelselmatig kiezers vragen om hun stempas te ondertekenen en af te geven). Iemand mag ook niet een kiezer omkopen door middel van een gift of een belofte of de kiezer op een andere manier dwingen om een volmacht af te geven.