Nieuwjaarstoespraak burgemeester Jan Kottelenberg van Neder-Betuwe tijdens de Nieuwjaarsreceptie op maandagavond 6 januari 2025 in het gemeentehuis in Opheusden.
Geachte aanwezigen, nogmaals van harte welkom op deze Nieuwjaarsreceptie van de gemeente Neder-Betuwe. Fijn dat u bent gekomen om ook hier, in ons gemeentehuis, het jaar samen te beginnen. Ik hoop van harte dat u terugkijkt op een mooi 2024 en dat u hoopvol bent naar het nieuwe jaar 2025. Als gemeente zijn wij dat zeker. Hoopvol!, omdat we weten dat we in een prachtige gemeente wonen met prachtige mensen.
Boven mijn verhaal heb ik de titel geschreven: ‘Sta op en straal!’ En als ik het filmpje over Neder-Betuwe weer zie dan klopt dat volledig bij deze ondernemers en inwoners. Na het sombere weer van december is er niets zo mooi dan inwoners die stralen. Op het scherm hebben we nog veel meer foto’s van afgelopen jaar laten zien. Commentaar geven bij elke foto, het zou met onze ambitieuze gemeente een avondvullend programma over 2024 zijn geworden. Dan werd het: ‘Ga zitten en staar’. Liever houd ik het korter en kijk graag met u naar dit nieuwe jaar 2025.
Wat staat ons te wachten en hoe gaan we u en onze ondernemers, verenigingen en inwoners helpen hun ambities mogelijk te maken? Ambities zie ik bij de gemeenteraad. Dit jaar zullen de raadsleden al veel werk verzetten in goede besluiten en zich gaan voorbereiden op de gemeenteraadsverkiezingen in maart volgend jaar. Ook de wethouders hebben er weer zin in om dit jaar met u aan de slag te gaan om uw en hun plannen te realiseren.
Dames en heren, het is vandaag 6 januari, viering van het feest van drie koningen of het verhaal van de wijzen uit het Oosten. Wellicht kent u het verhaal van deze koningen. Zij bleven niet zitten, maar gingen op weg, achter de ster aan. Sta op en straal!
Deze dag is vanouds een dag vol rituelen. In de Oosters-Orthodoxe kerken begint deze avond hun kerstfeest. Bij mijn vrouw thuis kocht mijn schoonmoeder op deze dag een speciaal krentenbrood met daarin een harde boon. Wie de boon trof mocht die dag de koning zijn met alle comfort die daarbij hoort, zoals een kroon op je hoofd, maar ook bijvoorbeeld je lievelingseten. Sta op en straal!
Het gaat goed met Neder-Betuwe. Economisch floreren we en de werkloosheid is ongekend laag. Onze dorpen liggen er welvarend bij. Ons inwonertal groeit fors door. We zijn nu met 25.795 Neder-Betuwenaren en dat komt niet alleen door migratie en verhuizing zoals elders in ons land. Neder-Betuwe kent nog een fors geboorteoverschot. Dit is iets om dankbaar voor te zijn. Dankbaar dat we hier mogen wonen op dit prachtig stukje Nederland.
Minder tevreden ben ik over ons grootste jaarlijkse evenement: de viering van de jaarwisseling. Ik gun iedereen zijn feestje, maar ‘alcohol, minderjarig en illegaal vuurwerk’ is een slechte combinatie. Gelukkig heeft het merendeel van onze inwoners zich keurig gedragen, maar wat is de lol om, met een zatte kop als 16-jarige, illegaal vuurwerk onder een politieauto te gooien? En hoe haal je het in je hoofd om de politie te blijven bekogelen met illegaal vuurwerk?
Wel weer dank aan diezelfde politie, maar ook brandweer en ambulance die naast onze boa’s en andere medewerkers ervoor hebben gezorgd dat er ook deze jaarwisseling geen ernstige ongelukken zijn gebeurd. De schade beperkt zich tot met name opgeblazen prullenbakken, bankjes, lantarenpalen en gaten in het wegdek. Maar ook dat is natuurlijk bizar!
Wat Nederland betreft gaat het goed, althans, de economische cijfers liegen niet en de lonen stijgen harder dan de inflatie. Maar hoe gaat het echt met ons? Velen voelen zich onzeker over het nu of vooral over de toekomst. Onze nieuwe regering laat nog weinig van zich horen. De zoektocht hoe een land te besturen levert niet meer op dan bizarre debatten in de Tweede Kamer en berichten op sociale media. Vanuit de gemeente vragen wij duidelijkheid over migratie, klimaat en stikstofbeleid, woningbouw en infrastructuur, maar ook de houdbaarheid van de zorg vraagt om duidelijk beleid en het maken van keuzes. Sta op en straal, Den Haag!
Als ik verder kijk naar Europa, naar de wereld. Wie houdt niet zijn hart vast? Wat is nog de waarde van het internationale recht en van goed partnerschap? Wat kunnen we verwachten van staatshoofden, politici en multinationale bedrijven die vinden dat ze boven de wet staan en dat de mensheid hun speeltuin is?
Beste mensen, Neder-Betuwe is wat samenleven betreft geen eiland. Maar laten we samen proberen te voorkomen dat de schaduwen van de nationale en internationale wereld steeds langer worden en ook ons gedrag gaan bepalen. Hoe dat kan? Graag lees ik een aantal zinnen voor uit de toespraak die onze Koning hield op Eerste Kerstdag. Het zijn woorden die mij raakten.
‘Het oplossen van de grote wereldproblemen en de bittere conflicten elders gaat onze macht te boven. Maar zijn we daarmee machteloos? Nee, beslist niet! Want wat we wél kunnen doen, is zorgen dat we de verbittering en de haat niet importeren in onze straten. Wéérbaar zijn tegen alles wat ons uit elkaar drijft. (…) De behoefte om gezien te worden door anderen. Het grote geluk van vriendschap. Ieder mens herkent dit. ‘Wat zijn je angsten? Wat zijn je dromen?’ Onze antwoorden daarop lopen niet zoveel uiteen. (…) Zodra we elkaars pijn en elkaars verlangen zien, ontstaat ruimte voor begrip. En begrip zorgt voor verbinding. Laten we bij alle verschillen van mening ook op zoek gaan naar het menselijke dat ons samenbrengt.‘
Wat een wijze woorden van onze Koning. Laten we ze ter harte nemen. Opstaan en stralen!
Dit jaar staat in het teken van 80 jaar vrijheid. Hoe bijzonder is dat. Zeker de afgelopen jaren moesten we ervaren dat vrijheid niet een vanzelfsprekendheid is. Vrijheid is een werkwoord. Des te meer reden om samen dit feest te vieren. Met iedereen uit onze buurt en ons dorp en uit het hele land, ongeacht de achtergrond. Laten we samen onze dankbaarheid tonen. Opstaan en stralen!
Samen gaan we het nieuwe jaar in. We blijven opstaan en stralen, omdat wij samen het verschil kunnen maken.
Ik wens iedereen een gezegend 2025.
Jan Kottelenberg,
Uw burgemeester