Begin maart zette ik als wethouder volkshuisvesting van Neder-Betuwe mijn handtekening onder de zogenoemde woningdeal. Ik deed dat samen met mijn collega’s uit Gelderland en onder toeziend oog van minister Hugo de Jonge en gedeputeerde Peter Kerris van provincie Gelderland. De woondeal is een deftig woord voor de toezegging om de komende tien jaar 100.000 woningen te bouwen in Gelderland. Voor het Rivierengebied zijn dat 12.500 woningen. Voor Neder-Betuwe gaat het om 1400 huizen. Hiervan moet 60% betaalbaar zijn voor mensen met een gemiddeld inkomen en voor mensen die graag in een sociale koopwoning trekken.

In het Programma Wonen dat de gemeenteraad in 2022 heeft vastgesteld staat met name ook iets over woningtypes en doelgroepen. Bouwen voor onze starters, maar ook voor onze senioren. Aandacht voor woningen voor een- en twee persoonshuishoudens. Een ambitieus programma waar we volop mee bezig zijn. Inmiddels hebben we voor bijna elk dorp wel een woningbouwplan in behandeling, maar… er zijn nogal wat randvoorwaarden en wát is het moeilijk om tempo te maken, tempo dat we zo graag willen. Want naast Snelheid zijn er nog andere woorden die met een S beginnen en de voortgang bemoeilijken.

Ambtelijk gezien hebben we het dan over ‘de voorwaarden waaronder onze ambitie om deze woningen te bouwen kan worden waargemaakt’. Maar ik kan het ook gewoon zeggen, we hebben op z’n minst te maken met vier keer een S.

• Wat dacht u van de S van Stikstof? Om te kunnen bouwen moet er stikstofruimte zijn. Dit speelt vooral in de uiterwaarden van het rivierengebied, nabij de Linge, de Maas, de Waal en de Nederrijn. Om te kunnen bouwen moet deze ruimte er wel zijn.
• Een S die u minder bekend zal voorkomen is die van Spuitzonering. Een woning moet minimaal 50 meter verwijderd zijn van een boomgaard of laanboomgebied. Hierdoor liggen op dit moment drie projecten stil. We wachten met smart op een uitspraak die meer duidelijkheid geeft.
• Dan is er de S van Steenuil en de S van Steenmarter. In Ochten belemmert een steenuil een woningbouwplan. Een steenmarter is gesignaleerd in Dodewaard.
• Stroom is bovendien schaars. Zal er voldoende elektriciteit zijn om de gebouwde huizen ervan te voorzien?

U zult begrijpen dat er ook uitdagingen zijn die niet met een S beginnen. Huizen die we bouwen moeten wel bereikbaar zijn. Het verbreden van de Rijnbrug tussen Kesteren en Rhenen is een cruciale stap in het bereikbaar maken van de geplande woningbouw in Rivierenland. Het Regionaal Mobiliteitsplan ‘DoorStromend Rivierenland 2023-2026’ van regio en provincie geeft hiervoor een goede aanzet. We zijn druk bezig met de voorbereidingen voor een randweg ten zuiden van Opheusden en ten oosten van het dorp Ochten.

Bouwen betekent bovendien plannen maken en de afgesproken procedures volgen. Dit vraagt om deskundige ambtenaren. Bij bijna alle gemeenten in Rivierenland is momenteel een tekort aan ambtelijke capaciteit om de gewenste woningbouwambities waar te kunnen maken. Die capaciteitsbehoefte is divers. Zo is er onder meer behoefte aan extra capaciteit op het gebied van: wonen/volkshuisvesting, planvorming en -toetsing, project- en programmaregisseurs, verkeer, ruimtelijke ordening, groen, water, stedenbouw, landschapsarchitectuur, grondzaken, civiel, klimaat, openbare ruimte en vergunningverlening/handhaving. Naast extra menskracht is de kwaliteit hiervan minstens zo belangrijk. Daarbij gaat het concreet om ervaring en expertise op eerdergenoemde aspecten.

Hoewel ik weet dat Den Haag van de grote getallen is, hebben Ans Mol, mijn collega uit West Maas en Waal, en ik minister De Jonge uitgedaagd naar onze regio te komen om samen met ons oplossingen te bedenken voor de genoemde vraagstukken. Den Haag moet wat doen. Met uitstellen kun je geen woningen bouwen. De minister heeft toegezegd op korte termijn op bezoek te komen. Wordt vervolgd.

Nees van Wolfswinkel
Wethouder Volkshuisvesting