Pleegzorg is een vorm van hulp waarbij een kind tijdelijk in een ander gezin gaat wonen. Er zijn verschillende vormen van pleegzorg:

• Kortdurende pleegzorg
• Langdurige pleegzorg
• Deeltijd pleegzorg
• Netwerkpleegzorg

Daarnaast kan pleegzorg een hulpverlenings- of opvoedingsvariant zijn. U kunt zelf kiezen voor welke vorm(en) u beschikbaar wilt zijn.

Kortdurende pleegzorg

Bij kortdurende pleegzorg woont een kind voor korte tijd, tot ongeveer een jaar, bij een pleeggezin. Een kind kan daarna bijvoorbeeld weer naar huis, omdat de situatie thuis is verbeterd. Of omdat het kind op zichzelf gaat wonen.

Crisisopvang is een vorm van kortdurende pleegzorg. Bij crisisopvang is de situatie thuis zo ernstig dat een kind acuut weg moet, bijvoorbeeld voor zijn eigen veiligheid. In zo’n situatie wil je het liefst dat een kind naar een ander gezin toe gaat. De pleegzorgorganisatie kijkt ondertussen wat de beste oplossing is. Soms is de beste oplossing dat het kind na de crisis weer naar huis gaat en soms blijft het kind voor een langere tijd in het pleeggezin wonen.

Langdurige pleegzorg

Wanneer blijkt dat ouders niet meer voor hun kind kunnen zorgen, blijft het kind bij een pleeggezin wonen. Vaak totdat hij of zij volwassen is (tot 23 jaar). Dit wordt langdurige pleegzorg genoemd.

Deeltijdpleegzorg

Deeltijdpleegzorg betekent dat een kind een aantal dagdelen of dagen opgevangen wordt door pleegouders. Bij deze vorm van pleegzorg zijn verschillende varianties mogelijk, soms ook in combinatie, zoals:

• Een aantal uren of dagdelen per week
• Meerdere dagen per week
• Eén of meer weekenden per maand
• (delen van) Vakanties

Deeltijdpleegzorg wordt bijvoorbeeld ingezet om ouders te ontlasten en zo problemen of uithuisplaatsing te voorkomen. Ook kinderen die uit huis geplaatst zijn en in een leefgroep wonen, vinden het fijn om regelmatig in een gezin te verblijven.

Netwerkpleegzorg

Als een kind door familie, vrienden of buren of andere bekenden opgevangen wordt, wordt dat netwerkpleegzorg genoemd. Dit kan lang- en kortdurend zijn, tijdens weekenden en vakanties of tijdens crisissituaties.

Persoonlijk verhaal van een netwerkpleegouder

“Ik besefte dat hij al een week bij ons logeerde en eigenlijk de weekenden daaraan voorafgaand ook.” Meestal kiezen mensen er bewust voor om pleegouder te worden en soms gaat het ook heel anders en rolt iemand als het ware in een gezin: lees hier het persoonlijke verhaal van een pleegouder.

Hulpverleningsvariant

De hulpverleningsvariant van pleegzorg wordt ingezet als de kans bestaat dat door het krijgen van hulp de opvoedingsvaardigheden of leefsituatie van de ouders op korte termijn sterk verbeteren. In dat geval kan een kind weer thuis wonen. Voorbeelden van de hulpverleningsvariant is kortdurende pleegzorg en deeltijdpleegzorg.

Opvoedingsvariant

Bij de opvoedingsvariant voeden pleegouders een pleegkind voor langere tijd op. Het pleeggezin is in dat geval een vervangende opvoedingssituatie. Het doel hierbij is om het kind in een perspectiefvolle opvoedingssituatie te brengen en te houden. Indien mogelijk blijft de samenwerking met biologische ouders bestaan.

Vrijwillige en gedwongen pleegzorgplaatsing

Bij een vrijwillige pleegzorgplaatsing stemt de ouder met gezag ermee in dat het kind in een pleeggezin wordt geplaatst. Bij een gedwongen pleegzorgplaatsing heeft de ouder met gezag géén toestemming gegeven om het kind in een pleeggezin te plaatsen. De pleegzorgplaatsing is dan gedwongen, omdat de rechter een ondertoezichtstelling heeft opgelegd en daarbij bepaald heeft dat het kind uit huis geplaatst moet worden in een pleeggezin. De rechter kan ook besluiten om de pleegouders de voogdij te geven.

Formele en informele pleegzorg

Bij formele pleegzorg heeft de pleegouder een pleegcontract afgesproken met de pleegzorgaanbieder. De pleegouder ontvangt begeleiding van de pleegzorgaanbieder en ook een pleegvergoeding. Deze pleegvergoeding is voor de kosten van de verzorging en opvoeding van het kind. Formele pleegzorg kan zowel in het vrijwillig als gedwongen kader plaatsvinden. Het kan dus zo zijn dat ouder hun kind vrijwillig is een formeel pleeggezin laten opgroeien. Bij informele pleegzorg is er geen contract met een pleegzorgaanbieder en is er dus bijvoorbeeld ook geen pleegzorgvergoeding en pleegzorgbegeleiding. Vaak zorgt een familielid of vrienden (voor langere tijd) voor het kind van een ander. Informele pleegzorg vindt altijd vrijwillig plaats, het is een vrijwillige pleegzorgplaatsing.

De gemeente is verantwoordelijk voor het bieden van jeugdhulp. De gemeente koopt pleegzorg in en is verantwoordelijk voor dat inwoners deze hulp weten te vinden en het beschikbaar hebben van een passend aanbod.

In de gemeente Neder-Betuwe zijn meerdere pleegzorgaanbieders actief. Een pleegzorgaanbieder verzorgt onder andere de screening van de aspirant-pleegouder(s), doet de matching en begeleidt de pleegouder(s).

Wilt u pleegouder worden of denkt u er over na om pleegouder te worden? Dan kunt u bij één van de pleegzorgaanbieders een informatiepakket aanvragen.

• Timon
• William Schrikker Gezinsvormen
• Entrea Lindenhout

Heb je vragen over pleegzorg, wil je weten wat je rechten en plichten zijn als pleegouder of heb je advies nodig over een pleegzorgonderwerp? De helpdesk van de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen kan verder helpen.

Op de helpdesk werken twee juristen met kennis van de wet- en regelgeving over pleegzorg. Zij bieden een luisterend oor, denken mee en geven (juridisch) advies.

De helpdesk bemiddelt niet met instanties, maar kunnen wel verwijzen naar organisaties die dat wel kunnen als dat nodig is.

Er zijn verschillende websites waar informatie over pleegzorg is te vinden.

Pleegzorg Nederland

Pleegzorg Nederland geeft voorlichting aan publiek en pers, ontwikkelt campagnes voor de werving van pleegouders en maakt landelijk voorlichtingsmateriaal over pleegzorg. Op de website van Pleegzorg Nederland is onder andere algemene informatie, antwoorden op vragen en een lijst van boeken over persoonlijke pleegzorgverhalen van kinderen onder en boven de 12 jaar te vinden.

De NVP

De Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen is een plaats voor pleeggezinnen: een plaats waar kennis, ervaringen, expertise en inspiratie van en voor pleeggezinnen worden samengebracht. Samen met de leden zet NVP zich in voor de verbetering van de pleegzorg in Nederland.

JongWijs

JongWijs is een netwerk van jongeren en jongvolwassenen met ervaring in een pleeggezin, gezinshuis of jeugdzorgboerderij. JongWijs biedt uit huis geplaatste jongeren mogelijkheden om de opgedane wijsheden in gezinsvormen, door middel van empowerment en een positieve benadering, te delen en in te zetten om te inspireren en te motiveren.

Stichting JIP: Jongeren in Pleeggezinnen

Stichting JIP: Een groep enthousiaste vrijwilligers uit alle delen van het land die jaarlijks een zomerkamp en weekend organiseren voor jongeren uit pleeggezinnen.

Jeugdzorg Nederland

Op de website van Jeugdzorg Nederland is onder andere informatie te vinden over pleegzorg en wordt de factsheet pleegzorg gepubliceerd.

Het Nederlands Jeugdinstituut

Het Nederlands Jeugdinstituut is het kenniscentrum dat actuele kennis over jeugd, vakmanschap en de organisatie van het jeugdveld verzamelt, verrijkt, duidt en deelt.